Yolsuzlukla mücadelede dünyanın önde gelen sivil toplum kuruluşlarından biri olan Uluslararası Şeffaflık Örgütü (Transparency International) 100’ün üzerinde ülkede faaliyet gösteriyor. 1995’ten bu yana her yıl yayınladığı Yolsuzluk Algı Endeksi’nin, 2018 yılına ait sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı.
Endeks sonuçlarına göre, 180 ülke arasından Türkiye 41 puanla 78. sırada yer aldı. Türkiye’nin Yolsuzluk Algı Endeksi puanı ve sıralaması 2013 yılından beri hızlı bir biçimde geriliyor. Değerlendirmeye alınan 9 bağımsız araştırmadan yalnızca birinde (geçen yıl hesaplamaya dahil olmayan) artış gösteren Türkiye, bir önceki yıla göre bir puan yükseldi. Buna rağmen Türkiye 2012 yılından bu yana en çok gerileyen 5 ülke arasında yer alıyor. Ayrıca yapılan endeksler doğrultusunda şöyle bir gerçek göze çarpıyor ki; 2012-2018 yılları arasında Demokrasi Endeksi’nde en çok gerileyen ülkeler, Yolsuzluk Algı Endeksi’nde de en çok düşüş yaşayan ülkeler oldular. 2018 yılının sonuçları, yolsuzluğa dair algının; hukuk devleti ilkeleri, basın özgürlüğü, sivil toplumun gücü, örgütlenme ve ifade özgürlüğü gibi konularla da doğrudan ilgili olduğunu gösteriyor.
Küresel olarak bakıldığında Türkiye; 2013 yılında Doğu Avrupa ve Orta Asya ülkeler grubunda lider konumda bulunurken bugün Gürcistan, Belarus ve Karadağ gibi ülkelerin gerisine düştü. Avrupa Birliği üyesi ülkeler ile karşılaştırıldığında ise sonuncu sıranın sahibi oldu. 35 OECD (Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü) üyesi arasında 34. sırada bulunan Türkiye, G20 ülkeleri arasında değerlendirildiğinde Hindistan ile birlikte 12. sırayı paylaşıyor. Kısacası artık Türkiye, demokrasinin vazgeçilmez kurumlarının gitgide zayıflamasıyla demokrasi geleneği bulunmayan ülkelerle aynı kategoride anılıyor.
Yolsuzluk Algı Endeksi’nde, birinci sırayı Danimarka (88), ikinci sırayı Yeni Zelanda (87) ve ardından üçüncü sırayı 85 puanla İsveç, İsviçre, Finlandiya ve Singapur paylaşıyor. Endeksin son sıralarını ise Suriye (13), Güney Sudan (13) ve Somali (10) dolduruyor. 2012-2018 yılları arasında Endeks’te en çok puan kaybeden beş ülke ise Saint Lucia (-16), Bahreyn (-15), Suriye (-13), Macaristan (-9) ve Türkiye (-8) oldu.
Uluslararası Şeffaflık Örgütü Yönetim Kurulu üyesi ve Uluslararası Şeffaflık Derneği Başkanı E. Oya Özarslan 2018 yılı sonuçlarını şöyle değerlendirirdi:
“Yolsuzluğun kontrol altına alınamaması tüm dünyada demokrasilerin krizine ve popülist rejimlerin yükselmesine katkı yapan önemli bir etkendir. Parlamenter demokrasiden vazgeçen Türkiye, kurumların zayıflaması, bağımsız medyanın yok olması, hukukun üstünlüğünün kaybolması ve Anayasa gibi bağlayıcı temel sözleşmelere saygının kalmaması gibi hayati sorunlar yaşamaktadır. Son 5 yıldır dünyada yolsuzluk notu en çok düşen ülkeler arasında bulunan Türkiye’nin demokrasi yerine melez rejimler arasında anılmaya başlaması ülkemiz için bir sinyal niteliğindedir.”
Ayrıntılı bilgiye ve endeksin tamımına ulaşmak için lütfen tıklayınız.