Son 10 yılda okyanuslardaki plastik miktarı giderek daha fazla endişe duymamıza sebep olacak hale geldi.
Her yıl, 8 milyon tondan fazla plastik okyanuslarda birikiyor. Bu oranda kirletmeye devam edilirse, 2050 yılına kadar okyanuslarda balıklardan daha fazla plastik olacak.
Peki, bu plastik atıkların hepsi nereden geliyor?
Plastiklerin çoğu nehirler aracılığıyla okyanusların içerisine karışıyor. Bir araştırmaya göre, bu oranın % 90’ı ise sadece belirli 10 nehirden geliyor.
Plastik nehirler
Araştırmacılar, nehirlerde ve çevrelerindeki arazide bulunan atıkları analiz ederek, bu atıkların %90’ının sadece belirli 10 nehirden plastik atıkların okyanuslara taşındığı sonucunu ortaya koydu.
Bu nehirlerden sekizi Asya’da: Yangtze, Indus, Yellow, Hai He, Ganges, Pearl, Amur ve Mekong, diğer ikisi ise Afrika’daki Nil ve Nijer nehirleri.
Asya Yangtze Nehri
Helmholtz Çevre Araştırmaları Merkezi’nden araştırmacılardan Dr. Christian Schmidt, “Bu konuda kesin bir korelasyon olduğunu bulduklarını ve düzgün bir şekilde bertaraf edilmeyen bir havza alanında daha fazla atık oluştuğunu bunun da daha fazla plastiğin ortaya çıkmasına ve okyanuslara taşınmasına sebep olduğunu belirtti.
Schmidt ve ekibi, okyanuslarda metreküp başına düşen plastik miktarının büyük nehirlerde küçük çaplılardan daha yüksek olduğunu buldular.
Bu nehirlerin hepsinin ise ortak iki yönü vardı; birincisi nehir çevresinde yaşayan yüksek bir nüfus ki bu oran bazen yüz milyonlarca kişi ediyor, ikincisi ise ideal atık yönetim sürecinin olmayışı.
Yangtze, Asya’nın en uzun nehri ve aynı zamanda dünyanın ekolojik açıdan en önemli nehirlerinden biridir. Nehir havzası yaklaşık 500 milyon insana ev sahipliği yapıyor. (Bu oran Çin nüfusunun üçte birinden fazlası ediyor). Aynı zamanda bu nehir, okyanuslarda meydana gelen plastik kirliliğin en büyük taşıyıcısı rolünü de üstleniyor.
Ancak son zamanlarda Çin, atıkların azaltılması için çaba sarf etmeye başladı.
Çin, yıllardır denizaşırı ülkelerden milyonlarca ton geri dönüştürülebilir atık ithal etti, ancak evde artan bir geri dönüşüm yükü, hükümetin politikasını değiştirmesine yol açtı.
Geçen yıl, “yabancı çöp” ithalatı Çin’de sona erdi. Geçtiğimiz günlerde yasağı metallere uzattı, yabancı atık ithalatının durdurulmasının “Çin’de ekolojik bir uygarlığın yaratılması için sembolik bir önlem” olduğunu söyledi.
Ve bu yıl Çin, 2020 yılına kadar %35 geri dönüşüm oranına ulaşmak için 46 ilin atık ayırmaya başlamasını sağladı.
Birleşmiş Milletler Çevre Programı yöneticisi Erik Solheim, Çin’in en büyük plastik atık üreticisi iken aynı zamanda da bunu engellemek için büyük çaba sarf ettiğini belirtti.
Hindistan üzerinden akan İndus ve Ganj Nehirleri ise okyanuslara en yüksek miktarsa plastik kalıntı taşıyan ikinci ve altıncı nehir statüsünde yer alıyor.
Birkaç yıl önce Hindistan hükümeti Ganj’ı temizlemek için Namami Gange(Ganj) projesini başlattı, ancak yakın zamanda Hindistan’ın özel çevre mahkemesi olan Ulusal Yeşil Mahkeme, “Ganj’ın tek bir damlasının bugüne kadar temizlenmediğini” söyledi.
Geçtiğimiz yıl Ulusal Yeşil Mahkeme Delhi’de tek kullanımlık plastiklere yasak getirirken, biyobozunur olmayan plastik poşetler birçok eyalette yasaklandı: “Plastiklerin bu nehirlerin havza alanlarından ayrılmasının büyük bir başarı olacağını belirten Schmidt, “Bunu başarmak için atık yönetimini iyileştirmek ve konuyla ilgili kamuoyunu bilinçlendirmenin gerekliliğini belirtti.