Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKH) ve ulusal hükümetlerin bu hedefleri nasıl uygulayacağı konusuyla başlayan 2016 yılı şimdiden birçok değerlendirmeyi de beraberinde getirdi. Örneğin, bağışçılar en iyi ortaklık olarak ulusal hükümetler ile nasıl yardımlaşacağı konusunda değerlendirmelerine başladı. Bu analizler arasında en çok dikkati çekenlerden bir tanesini ise “SKH Gündemi maliyet olarak bizleri nasıl zorlayacak, ülkeler bunların altından kalkabilecek mi?” sorusu bağlamındaki değerlendirmeler oluşturuyor.
Denizaşırı Kalkınma Enstitüsü (ODI) tarafından yayınlanan raporda, SKH’ların maliyeti açısından değerlendirme bulmak mümkün. Rapor, SKH arasında yer alan yoksulluğu yok etme, sağlık baakımındaki evrensel öncelikler ve eğitim hedefleriyle yakından ilgili olan maliyet ve yeterlilik konuları ele alınıyor.
SKH’ler ne kadarlık bir maliyet getiriyor?
Ağustos 2014’te Birleşmiş Milletler Hükümetlerarası Uzman Komitesi SKH’lerin trilyon dolarlara mal olacak bir projeksiyon hazırladı. Bu öngörü pek tabi ki toplamda gerekeni gösterirken, ülke bazında spesifik bir ihtiyacı göstermemektedir. ODI raporu üç önemli hedefe yoğunlaşarak maliyet belirleme noktasında en önemli noktayı gözler önüne seriyor: “kamu harcamaları”. Raporda göze çarpan en önemli sonuçlardan biri ise; gelişmekte olan ve nüfusu 1 milyonun üzerinde olan ülkeler özelinde ülkelerin her birinde en az %1’i yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Yoksulluk, sağlık ve eğitim konularındaki SKH’ler için yalnızca düşük gelirli ülkelerde hesaplanan toplam maliyet ise yıllık 148 milyar dolarlık bir bütçenin oluşacağını gösteriyor.
Gelişmekte olan ülkelerin gücü bu hedefleri karşılamaya yeter mi?
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’ndeki yeterlilik konusuna karar verebilmek için, belirlenmiş olan taslak maliyetler yalnızca elde bulunan kamu finansmanı miktarı ile karşılaştırılmış. Bu üç SKH hedefi için gerekli olan kamu finansmanı miktarını hesaplamak için ise potansiyel hükümet gelirini var olan yardım ve destek sınırı ile birleştirmek gerekiyor.
Yapılan ana tahmine göre, hükümetlerin potansiyel gelirleri ve yaptıkların yardımların yalnızca yarısı bu üç hedefi gerçekleştirmek için yönlendirilecek. Bu varsayım, kamu finansmanının diğer sektörlere yapılan yatırımların (altyapı, güvenlik gibi) seviyeleri ve trendleri kapsamında temellendirilmiştir.
Bu maliyetlendirme çalışmaları üç ana bulguyu bizlere göstermektedir. İlk olarak, orta düşük gelirli ülkelerin hepsi bu üç hedefi gerçekleştirebilecek. Böylece, olası hükümet gelirlerine ulaşılırsa orta düşük gelirli ülkelerin çoğunda hedefleri gerçekleştirmek içim yardım ve desteklere ihtiyaç kalmayacak.
İkinci bulguya göre, tüm düşük gelirli ülkeler etkin olarak bu üç hedefi gerçekleştiremeyecek. Var olan ve yapılmakta olan yardım ve desteklerin yanında daha büyük bir kaynak olan hükümet gelirlerine güvenmek yeterli olmayacak. Düşük gelirli ülkelerin finansman açığını kapatmak için 70 milyar dolar ekstra ihtiyaç bulunuyor.
Sonuncu bulgu ise, orta düşük gelirli ülkelerdeki hükümet gelirinden elde edilen yeterlilik ve bundan dolayı oluşan yardım ve destek fazlalıkları düşük gelirli ülkelerdeki açığın yarısına yakın bir miktarın kapatılması için yeterli olacak.
