Peru’nun başkenti Lima’nın kalabalığının dışında yer alan semti San Juan de Lurigancho, geri dönüşümlü malzemelerden oluşan kamusal alanı ile vatandaşların yüzünü güldürüyor.
Lima merkezli Ocupa Tu Calle adlı organizasyon, son iki yıldır COP20 Konferansı’ndan doğan yanlış kullanılan şehir alanlarının yerelleştirme ve düzenlenme yolluyla halkın kullanımına açılması için şehirlerdeki kamusal mekanlara bazı müdahalelerde bulunuyor. Sam Jaun de Lurigancho’da yaptıkları düzenlemelerle de beton platformlardan şehri kurtarıp peyzaj düzenlemeleriyle alanı yenilediler.
Ocupa Tu Calle’den proje kapsamında çalışan mimarlar,şehirleri arabalardan çok insan yaşamına uygun hale getirmeye çalıştıklarını belirtti. Proje kapsamında belediyelerle birlikte çalışan mimarlar eski ve ahşap eşyalardan bir oturma yeri dekore ettiler. Önceleri insanları bu mekanı para ile oturabilecekleri bir kafe olarak düşündüler ama ardından “oturmak serbest” adlı tabelaların asılmasıyla vatandaşlar da bu kamusal alanlara girmeye başladılar.
Kullanılmayan bir alanı dönüştürerek halka açık bir alan sağlayan Ocupa Tu Calle, şu anda, yerel yönetimlere aktif olarak ilgilerini ölçmek için ulaşıyor, ayrıca vatandaşların veya Peru Katolik Üniversitesi’ndeki mimarlık öğrencilerinin de bu alanda uygulanması için fikirlerini kabul ediyor.
Yakın geçmişte, iki vatandaşın isteği üzerine küçük bir mahalle içinde yer alan bir otopark alanını parka dönüştürmek için yerel yönetimle ve iki yerel sivil toplum örgütü ile ortaklık kurdu.
İnsanlar başta kızabiliyorlar hatta bazen kamu arazisine park etmek için yasa dışı bir şekilde ücret ödeyen insanlar bu alanların çocuk parkına dönüştürülmesine tepki gösteriyor ama daha sonra aralarından bu dönüşüme katılmaya başlayanlar çıkıyor.
Lima şehrinin 43 ilçesindeki yerel yönetimler, bu alanlarda yapılacak çalışmalar için iş birliğine açıklar. Hatta bazı belediye başkanları Ocupa’nın çabalarını destekliyor ancak bazıları da karşı çıkıyor.
Şu anda grup, her iki hükümet kesimine de ve kendi kamusal alan müdahalelerine öncülük etmek isteyen vatandaşlara hukuki tavsiyede bulunan bir alet kutusu oluşturma üzerinde çalışıyor. Üstelik Ocupa mekanları kurup gittikten sonra alanların nasıl kalmasını sağlayacakları konusunda rehberlik ediyor.
Elbette Ocupa’nın müdahaleleri sonsuza kadar sürmüyor ve işleri bittikten sonra vatandaşları ve hükümeti bilgilendirip o bölgelerden ayrılıyorlar.
Organizasyon aynı zamanda vatandaşların bir Ocupa tu Calle müdahalesini nerede görmek istediklerini belirleyebilecekleri Avina Vakfı tarafından finanse edilen çevrim içi haritalama platformunun başlatılmasını amaçlıyor. Bu haritalamayla birlikte yeni çabalara öncülük etmeyi ve vatandaş hareketlerini birbirine bağlamayı ve uygunsuz kullanılan kamusal alanların tespit edilmesini hedefliyor.
Lima’daki vatandaşların liderliğindeki hareketin parçası olmak heyecan verici bir durum. Üstelik hükümetin özel bir işe kiralayabileceği kamusal alanları savunmak için açık bir hukuki bağlam henüz yok ancak birkaç vatandaş grubu bunu değiştirmek için harekete geçti.
Peru Kongresi’ndeki birkaç üye kamu alanını korumak için bir yasa üzerinde çalışıyor ve Ocupa tul Calle ve diğer katılım yapan vatandaşlardan yasanın isteklerini yansıttığından emin olmasını istiyor.